انتخاب بازار و روش بازاریابی
انتخاب بازار و روش بازاریابی
بعد از تقسیم بازار، بازاریاب یا شرکت بازاریابی استراتژی خود را در انتخاب بازار و روش بازاریابی خود تعیین مینماید.
روشهای انتخاب بازار و بازاریابی عبارتند از:
الف- بازاریابی تمرکزی |
ب- بازاریابی تفکیکی | ج- بازاریابی غیرتفکیکی |
د- بازاریابی انبوه |
الف- بازاریابی تمرکزی؛
اگر مؤسسهی بازرگانی تنها یکی از بخشهای بازار را انتخاب نماید و فعالیت بازاریابی خود را در چهارچوب آن متمرکز نماید، این روش را بازاریابی تمرکزی میگویند. در این روش مؤسسه کوشش خواهد کرد تا کالا و خدمات مورد نیاز مصرف کنندگان این بازار را با توجه به خواستهها و انتظارات آنها تولید و یا عرضه نماید و رضایت ایشان را به دست آورد.
مزایا:
- ۱- ایجاد رضایتمندی در مشتریان به دلیل توجه دقیقتر به سلیقهها، نیازها و رفتار ایشان
- ۲- پایین بودن هزینههای بازاریابی (و هزینهی تولید)
- ۳- تخصصی شدن مؤسسه در یک بازار
معایب:
- ۱- عدم انعطاف نسبت به سایر تقاضاها
- ۲- عدم استفاده از ظرفیتهای خالی مؤسسه و سایر بخشهای بازار
ب- بازاریابی تفکیکی (Differentiated)؛
بر اساس این روش، شرکت تعداد مشخصی از بخشهای بازار را انتخاب نموده و بر اساس هر کدام از آنها کالای متناسب با تقاضا و انتظارات مصرف کنندگان آن بازار را تولید و یا عرضه مینماید. در این حالت مؤسسه مجبور به تولید و یا عرضهی انواع مختلف کالا با کیفیتها و قیمتهای متفاوت است تا بدین وسیله بتواند رضایت درصد بیشتری از خریداران را در بازارهای هدف خود فراهم آورد و جایگاه خود را در این بازارها محکم نماید. بنابراین در این روش، نیاز به چند نوع ترکیب بازاریابی، کانالهای گوناگون توزیع، تبلیغات تجاری متنوع و همچنین استفاده از روشهای قیمت گذاری گوناگون مطرح میگردد و در نتیجه هزینههای تولید و بازاریابی افزایش مییابند.
مزایا:
- ۱- ایجاد رضایتمندی در مشتریان به دلیل توجه دقیقتر به سلیقهها، نیازها و رفتار ایشان
- ۲- استفاده از ظرفیت خالی مؤسسه و سایر بخشهای بازار
- ۳- تخصصی شدن در بازار
- ۴- انعطاف پذیری بیشتر نسبت به نیازهای متفاوت (و یا حتی تمام نیازها)
- ۵- شهرت مؤسسه
معایب:
بالا بودن هزینههای بازاریابی و تولید
ج- بازاریابی غیرتفکیکی؛
بر پایهی این روش، شرکت بازرگانی یک یا چند کالا را تولید میکند و آن را در بخشهای وسیعی از بازار عرضه مینماید. به عبارت دیگر بدون در نظر گرفتن تفاوتهای بخشهای مختلف بازار، برای همهی آنها یک یا چند کالای مشخص را عرضه میکند.
مزایا:
از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است زیرا در مقیاس وسیع هزینهی تولید و بازاریابی کاهش مییابد.
معایب:
در نظر نگرفتن سلیقهی مشتریان باعث ایجاد عدم رضایتمندی در آنها و عدم وفاداری ایشان به محصول شده و زمینهی گرایش به سوی رقبا افزایش مییابد.
د- بازاریابی انبوه؛
در شرایطی که شرکت بازرگانی از روش تقسیم بازار استفاده نکند، یعنی بدون توجه به سلیقهی مشتریان و اختلاف سلیقههای گروههای مصرف کننده در سطح کل بازار، یک نوع کالا را به مقدار زیاد تولید نموده و در تمامی بازار عرضه کند، اصطلاحاً میگوییم از بازاریابی انبوه استفاده کرده است.
مزایا:
پایین آمدن هزینهها و آسانتر شدن رقابت
معایب:
عدم توجه به سلیقهی مشتریان و اختلاف سلیقههای گروههای مصرف کننده در سطح کل بازار
حال با توجه به انواع بازاریابی که در بالا ذکر شد، از کدام روش بازاریابی میبایست استفاده نمود؟
در جواب به این سؤال باید به ماهیت کالا و رابطهی آن با بازار توجه نمود. به طور کلی عوامل مؤثر در انتخاب روش بازاریابی عبارتند از:
۱- همگونی کالا و ۲- همگونی بازار
۱- همگونی کالا؛ اگر کالای مورد نظر شرکت نیاز به تنوع زیاد در تولید نداشته باشد و سلیقههای مصرف کنندگان نیز در مورد این کالاها تا حد زیادی مشابه باشند، روش بازاریابی غیرتفکیکی مناسبتر به نظر میرسد. در حالی که اگر لازم باشد تا کالای موردنظر در شکلها و انواع متنوعی تولید گردد و هر کدام از گروههای مصرف کننده نوع خاصی از آن را تقاضا کنند، در این صورت بازاریابی تفکیکی باید به کار گرفته شود. به عنوان مثال، تولید یخچال نیاز به تنوع زیادی ندارد ولی در مورد مبل، سرویس ناهارخوری و کالاهای لوکس قضیه خیلی فرق دارد.
۲- همگونی بازار؛ هرگاه گروههای مصرف کننده در یک بازار از نظر نیازها، سلیقهها، سبک زندگی و سطح تقاضا در شرایط یکسان و یا مشابهی باشند و قدرت خرید و رفتار اقتصادی آنها نیز مشابه باشد، در این حالت مؤسسهی بازرگانی میتواند از بازاریابی غیرتفکیکی استفاده نموده و با عرضهی یک نوع کالا، چندین بخش از بازار را مورد هدف قرار دهد و آن را در سطح وسیعی به فروش برساند. در صورتی که اگر بازار مورد نظر همگن نباشد و تفاوتهای زیادی بین سلیقهها و تقاضای مصرف کنندگان وجود داشته باشد، روشهای تمرکزی و تفکیکی مناسبتر خواهند بود.
در نوشتن این مطلب از منابع زیر به وفور استفاده شده است:
۱- کاظمی.مجید، جزوهی آموزشی اصول و مبانی بازاریابی.
منبع:1000brands.ir